Sương mù quang hóa là hiện tượng sương mù không phải do độ ẩm của khí quyển gây ra. Đó là một dạng khói trắng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến thị lực và sức khỏe con người. Cùng chúng tôi tìm hiểu thông tin chi tiết sương mù quang hóa là gì qua bài viết dưới đây nhé.
Sương mù quang hóa là gì?
Sương mù quang hóa là thuật ngữ mô tả một dạng ô nhiễm xảy ra ở tầng đối lưu của khí quyển. Sương mù quang hóa được hình thành do khí NOx và CnHm thải ra từ động cơ xe và chất thải công nghiệp. Dưới tác dụng của ánh sáng mặt trời, hai chất này phản ứng hóa học tạo ra khí ozone (O3), andehit và axit nitric rất có hại cho sức khỏe con người. Khi nồng độ NOx và CnHm trong không khí cao, không khí bị ứ đọng, không thể lưu thông và ánh nắng chiếu vào gay gắt xuất hiện hiện tượng sương mù quang hóa.
Cơ chế hình thành sương mù quang hóa
Sương mù hóa học được hình thành do khí NOx và CnHm thải ra từ động cơ xe và chất thải công nghiệp. Dưới tác dụng của ánh sáng mặt trời, hai chất này phản ứng hóa học tạo ra khí ozone (O 3 ), andehit và axit nitric cực kỳ có hại cho sức khỏe con người.
Khi nồng độ NOx, CnHm trong không khí cao, không khí bị ứ đọng, không lưu thông được và nắng chiếu gay gắt xuất hiện hiện tượng sương mù quang hóa.
Trong tầng bình lưu, khí O 3 bảo vệ trái đất khỏi tác động của tia cực tím. Tuy nhiên, khi ở gần mặt đất, nồng độ cao sẽ làm chết mô thực vật, gây thiệt hại cho cây, ảnh hưởng đến quần xã sinh vật và làm giảm năng suất nông nghiệp. Đặc biệt có hại cho sức khỏe con người. Sương mù quang hóa có thể được hiểu là một dạng ô nhiễm không khí ảnh hưởng đến sinh vật và con người.
Thông thường, khí ozone xuất hiện gần mặt đất ở các thành phố bị ô nhiễm. Khí O3 được hình thành bởi động cơ phát ra oxit nitơ và các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi khác tương tác với ánh sáng mặt trời.
Vì vậy, sương mù quang hóa có thể được hiểu là một dạng ô nhiễm không khí gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh vật và con người.
Xem thêm: Sương mù là gì? Nguyên nhân hình thành sương mù.
Tác hại của sương mù quang hóa.
Sương mù quang hóa có thể gây ra các vấn đề sức khỏe như:
- Hen suyễn, viêm phế quản, ho, tức ngực.
- Tăng khả năng mắc các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp.
- Giảm chức năng phổi.
- Tiếp xúc lâu dài với sương mù quang hóa có thể làm hỏng mô phổi, gây lão hóa phổi sớm và cuối cùng là bệnh phổi mãn tính.
- Gây kích ứng mắt mạnh.
Tác động lên thực vật và các vật liệu khác.
- Cây trồng và các loại cây trồng nhạy cảm khác dễ bị ảnh hưởng bởi sương mù quang hóa hơn sức khỏe con người ở nồng độ ozone thấp. Lá ở những vùng có sương mù quang hóa xuất hiện những đốm nâu, sau chuyển sang màu vàng. Lượng ozone gần mặt đất có thể làm hỏng lá cây, làm giảm khả năng sinh trưởng và phát triển của cây. Điều này có thể gây mất khả năng phòng vệ chống lại bệnh tật hoặc côn trùng và cũng có thể gây tử vong.
- Đối với vật liệu: ozon có khả năng phản ứng với vật liệu hữu cơ, làm tăng khả năng phá hủy vật liệu hữu cơ, sợi, nylon, sơn và thuốc nhuộm.
Tình trạng sương mù quang hóa ở Việt Nam
Ở Việt Nam, hiện tượng sương mù quang hóa bắt đầu xuất hiện thường xuyên trong những năm gần đây, đặc biệt là vào những tháng hè khô nóng. Hiện tượng này đặc biệt rõ ràng ở các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM do sự kết hợp của nhiều nguồn gây ô nhiễm không khí.
Báo cáo hiện trạng môi trường quốc gia giai đoạn 2011-2015 cũng cho thấy ô nhiễm bụi có xu hướng duy trì ngưỡng cao, đặc biệt tại Hà Nội và các khu vực có hoạt động công nghiệp mạnh.
Cụ thể, nồng độ bụi PM10 tại trạm Nguyễn Văn Cừ (Hà Nội) vượt tiêu chuẩn 1-1,2 lần trong 5 năm, năm 2014 chỉ số này cao hơn 1,4 lần.
Chỉ số chất lượng không khí (AQI) cũng tăng, nhiều thành phố lớn ở mức 201-300, có ngày chất lượng giảm xuống mức xấu, nguy hiểm. Theo thang đánh giá tác động sức khỏe con người, nếu chỉ số AQI ở mức 51-200 là nhóm nhạy cảm với ô nhiễm môi trường và cần hạn chế ra ngoài; Với AQI trên 300 người phải ở nhà.
Chỉ số NO2 đo được ở đô thị vượt quá giới hạn cho phép. Nồng độ NO2 trung bình hàng năm ở Hà Nội tăng 1-1,3 lần. Trạm quan trắc tại khu thương mại Quách Thị Trang (TP.HCM) ghi nhận hơn 2 lần.
Giải pháp giảm thiểu sương mù quang hóa
Giảm thiểu sương mù quang hóa cần sự hợp tác từ cả chính phủ, doanh nghiệp và cộng đồng. Các giải pháp chính bao gồm:
- Giảm phát thải từ giao thông: Khuyến khích sử dụng phương tiện công cộng, xe điện, và bảo dưỡng xe cộ định kỳ.
- Kiểm soát ô nhiễm công nghiệp: Áp dụng tiêu chuẩn khí thải nghiêm ngặt, thúc đẩy công nghệ sạch và giảm phát thải VOC.
- Sử dụng năng lượng sạch: Đầu tư vào năng lượng tái tạo và nâng cao hiệu quả năng lượng.
- Quy hoạch đô thị và trồng cây xanh: Phát triển đô thị thông minh và tăng diện tích công viên.
- Giáo dục và nâng cao nhận thức: Tổ chức chiến dịch truyền thông và giáo dục về môi trường.
- Hợp tác quốc tế: Chia sẻ công nghệ và thực thi cam kết về khí hậu.
Hiện tượng sương mù quang hóa và hậu quả của nó. Nó đã và đang là một vấn đề nóng trên toàn thế giới. Bảo vệ hành tinh xinh đẹp này không phải là việc của riêng ai. Đây là nhiệm vụ chung của toàn thể nhân loại. Vì vậy chúng ta hãy cùng nhau chung tay bảo vệ môi trường và hành tinh của chúng ta. Hy vọng những thông tin trên giúp bạn hiểu rõ sương mù quang hóa là gì và tác hại của hiện tượng mù quang hóa để bạn có giải pháp kiểm soát tốt hơn.
Để cập nhật thêm thông tin về khí hậu và các hiện tượng thời tiết, thông tin thời tiết chính xác cho kế hoạch sắp tới của bạn. Bạn có thể liên hệ Trung tâm dự báo Thời Tiết 4M để biết thêm chi tiết. Thời Tiết 4M mang đến cho người dùng kho kiến thức phong phú về các chủ đề liên quan đến khí hậu, thời tiết, biến đổi khí hậu… Với hàng trăm bài viết được trình bày một cách khoa học, dễ hiểu và toàn diện, hy vọng bạn sẽ có thêm những thông tin hữu ích về hiện tượng thời tiết, cách ứng phó khi thiên tai xảy ra…
Đặc biệt là những vấn đề nhức nhối như biến đổi khí hậu và hiện tượng nóng lên toàn cầu đòi hỏi sự nỗ lực chung của mọi người để tạo ra sự thay đổi tích cực. Là một ứng dụng dự báo thời tiết đáng tin cậy, Thời Tiết 4M nhận thức rõ ràng trách nhiệm của mình trong việc góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng nhằm giúp giảm thiểu tác động của những hiện tượng này.
- Trụ sở chính: Số 8/2B Đội Cấn, Phường 8, TP.Vũng Tàu, Bà Rịa – Vũng Tàu
- Điện thoại: 0378021557
- Email: thoitiet4m@gmail.com
- Website: https://thoitiet4m.com/
