Trong văn hóa Việt Nam, tranh Đông Hồ là một loại tranh dân gian in khắc gỗ đã có từ lâu đời. Xã hội ngày nay đang phát triển, nhiều công cụ trang trí nhà cửa ra đời nhưng loại sơn này vẫn là sự lựa chọn tuyệt vời cho ngôi nhà của bạn. Trong bài viết này, hãy cùng chúng tôi khám phá những nét đặc sắc về tranh Đông Hồ nhé!
Tranh Đông Hồ là loại tranh gì?
Hiện nay, mặc dù tranh Đông Hồ không còn được bán nhiều như trước. Tuy nhiên, vai trò của nó trong văn hóa Việt Nam không hề mất đi. Tranh Đông Hồ là loại tranh được in từ nhiều loại ván khác nhau. Thớt gỗ và tương ứng với mỗi mẫu thớt có một màu sắc riêng biệt.
Tranh Đông Hồ là của làng Đông Hồ, xã Song Hồ, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh. Trước đây, vào mỗi dịp Tết đến, loại tranh này giống như chậu quất, cành đào được bày bán khắp nơi. Nhiều gia đình mua tranh để trang trí và cùng nhau chờ đón giao thừa.
Ngày nay, phong tục mua tranh Đông Hồ không còn phổ biến như trước. Dòng tranh hiện đại với hoa văn, màu sắc đa dạng đã làm thay đổi thói quen mua tranh Đông Hồ trong dịp Tết của nhiều gia đình. Tuy nhiên, tranh Đông Hồ vẫn được coi là một nét văn hóa vô cùng đặc sắc mang tâm hồn và hơi thở của dân tộc Việt Nam.
Vẻ đẹp đặc sắc của tranh Đông Hồ
So với nhiều bức tranh hiện đại, tranh đồng hồ không được làm bằng chất liệu đắt tiền nhưng lại rất có giá trị. Điều gì làm cho bức tranh nổi tiếng này trở nên đặc biệt? Dưới đây là một số giải thích mà bạn có thể tham khảo nếu bạn có thắc mắc về vấn đề này.
Giấy vẽ đặc biệt
Khác với các loại sơn thông thường, tranh giấy Đông Hồ khá đặc biệt. Như vậy, loại giấy được sử dụng được làm từ vỏ sò nghiền nát. Lớp vỏ này sau đó được trộn với hồ. Cọ kim tuyến quét nhẹ nhàng trên bề mặt giấy tạo nên những đường kẻ ấn tượng. Đặc biệt, cần sử dụng giấy trắng tinh có chút ánh nhũ để làm rõ thần thái của ảnh. Loại giấy này cũng được làm từ sò điệp.
Màu sắc tự nhiên
Màu sơn hoàn toàn tự nhiên không pha trộn. Có bốn màu cơ bản là đen, vàng, xanh và đỏ. Màu vàng dựa trên hoa. Màu xanh lá cây đến từ hoa hồng hoặc lá chàm. Màu đen là màu của than tre và màu đỏ là của gỗ cây nho. Màu sắc được vẽ với các độ đậm nhạt khác nhau tùy thuộc vào nội dung của từng hình ảnh. Màu sắc tuy đơn giản nhưng lại gây được ấn tượng tốt. Do đó, rất dễ phân biệt tranh Đông Hồ với tranh Hàng Trống và các dòng tranh hiện đại khác.
Bố cục rõ ràng
Bố cục trong tranh được xây dựng rất rõ ràng. Nội dung hình ảnh được lấy từ những hình ảnh gần gũi với cuộc sống. Chẳng hạn như đám cưới chuột, đàn lợn âm dương, thi vật… Chúng mang lại cảm giác bình yên, giản dị. Tranh Đông Hồ được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Ý nghĩa của tranh Đông Hồ
Tranh dân gian Đông Hồ có ý nghĩa đặc biệt đối với người dân huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh nói riêng và người dân Việt Nam nói chung. Nội dung của những hình ảnh là những câu chuyện về cuộc sống. Qua đó thể hiện mong muốn, ước vọng của nhân dân về một cuộc sống ấm no, yên bình và hạnh phúc. Đôi khi trong ảnh toát lên phẩm chất tốt đẹp, ý chí và nghị lực vươn lên.
Tranh Đông Hồ thể hiện sự chân thực trong cuộc sống hàng ngày. Từ cuộc sống hàng ngày, các mối quan hệ cho đến công việc sản xuất đều tuân theo luật nhân quả. Đằng sau những thiết kế tươi vui, hóm hỉnh là những nguyên tắc sống, những bài học khiến người ta cảm thấy sâu sắc và thấm thía. Như vậy, người ta thấy mình trưởng thành hơn rất nhiều.
Ngày xưa, trong dịp Tết, người Việt Nam thường tặng tranh Đông Hồ với mong muốn mọi điều may mắn sẽ đến với gia đình bạn trong năm mới. Kết quả là, mọi thứ sẽ được như bạn muốn. Công việc của bạn sẽ thăng tiến, tài lộc dồi dào, sức khỏe tốt và gia đình sum họp hạnh phúc.
Tranh dân gian Đông Hồ làm Tết thêm ý nghĩa. Nó không đơn điệu như những bức tranh hiện đại. Mỗi tác phẩm đều thể hiện vẻ đẹp tinh thần và phản ánh đời sống tinh thần phong phú của nhân dân. Nét đẹp văn hóa Việt Nam cũng được bộc lộ rõ nét. Những nghệ nhân làm tranh Đông Hồ đều là những nghệ nhân thực thụ. Họ đã từng trải và thấu hiểu nhiều đạo lý ở đời.
Bộ sưu tập tranh Đông Hồ đẹp và ấn tượng nhất hiện nay
Dưới đây là tổng hợp những mẫu tử vi đẹp nhất hiện nay để các bạn tham khảo:
Dám cưới chuột
Nói đến tranh Đông Hồ chắc chắn không thể bỏ qua bức tranh nổi tiếng “Đám cưới chuột”. Hình ảnh này được miêu tả sinh động, với những thiết kế vui nhộn đậm chất dân gian nhưng hàm ý sâu xa. Nhắc nhở con người sống chính nghĩa, phải biết đối nhân xử thế, sống nhân hậu, nhân đạo nhưng luôn kiên cường, luôn sẵn sàng, hừng hực khí thế chiến đấu.
Tranh mẹ con gà mái
“Gà mẹ con” cũng là một bức tranh nổi tiếng thường được mọi người treo xung quanh nhà với mong muốn gia đình bình an. Mong gia đình đông con cháu, vợ chồng sớm có con cháu, hạnh phúc viên mãn.
Tranh chăn trâu thổi sáo
Tranh “Đàn trâu thổi sáo” hay “Người mục đồng thổi sáo” là bức tranh thể hiện sự bình yên, thanh thản của cuộc sống. Đó là cuộc sống làng quê mộc mạc, giản dị và yên bình mà người ta thường ao ước được trải nghiệm. Theo hình ảnh này cũng là một bài thơ gửi gắm bao cảm xúc.
Gà trống hoa hồng
Đó là hình ảnh tượng trưng cho sự trù phú, bội thu của mùa màng đem lại cho con người cuộc sống ấm no hạnh phúc. Hình ảnh được coi là lời chúc giản dị và thiết thực mà ai cũng mong muốn. Vì vậy, người ta thường treo bức tranh này để trang trí nội thất.
Hội làng
“Hội làng” là hình ảnh thể hiện lòng biết ơn của nhân dân đối với tổ tiên, những người có công với nước thông qua sự thể hiện của nét đẹp văn hóa Quan họ Bắc Ninh. Treo tranh Đông Hồ “Hội làng” trong nhà sẽ làm tăng thêm không khí lễ hội, tưng bừng của ngày xuân thêm rộn ràng, vui tươi và đậm đà bản sắc dân tộc.
Mẹ con đàn lợn âm dương
“Bầy heo âm dương mẹ con” hay còn gọi là “đàn heo con” là tên gọi quen thuộc của nhiều người, từng được nhà thơ Hoàng Cầm nhắc đến trong bài thơ “Bên kia sông Đuống”. Hình ảnh là biểu hiện của sự giàu sang, đủ đầy, đủ đầy và con cháu sum họp, vui vẻ bên nhau mang đến cảm giác gắn kết, sâu lắng. Hơn nữa, hình ảnh ấy còn là sự gợi nhớ về quê hương, về tuổi thơ, về nơi chôn nhau cắt rốn của mỗi người.
Vinh quy bái tổ
Đây là một trong những bức tranh phổ biến nhất ở làng tranh Đông Hồ bởi vẻ đẹp ý nghĩa mà hình ảnh truyền tải. Đó là sự tôn vinh những người hiền tài đỗ đạt, tôn vinh những người thầy, những bậc cha mẹ, những làng xóm đã có công nuôi dưỡng, dạy dỗ những người hiền tài.
Vinh hoa phú quý
“Công danh phú quý” cũng là hình ảnh được nhiều người yêu thích bởi nó mang nhiều ý nghĩa tốt lành, may mắn. Đó là lời chúc phúc, phù hộ cho gia đình công danh, phú quý, con cháu đông đủ. Thể hiện sự sung túc, viên mãn, niềm hạnh phúc vô bờ bến.
Gà dạ xướng
“Chicken Night” là hình ảnh nổi tiếng nhắc nhở người ta về chữ “Tín”, luôn ghi nhớ những gì đã nói và làm, không thất hứa, phản bội.
Thầy đồ cóc
Tranh “Thầy cóc” là hình ảnh nổi tiếng thể hiện ý nghĩa chúc tụng. Nó thường được tặng cho trẻ nhỏ hoặc học sinh để cầu chúc sự siêng năng, ham học hỏi, thông minh trong học tập.
Tranh chú mục đồng thả diều
Hình ảnh những chú bé thổi sáo, đọc sách, chăn trâu thả diều chắc hẳn không còn xa lạ với nhiều người. Đó là nét đẹp văn hóa bình dị, yên bình của làng quê xưa.
Đánh ghen
“Ghen” là bức tranh thuộc đề tài phê phán Đông Hồ vùng biên cương . Hình ảnh người vợ cả hung dữ cầm kéo dọa nạt, những người vợ lẽ ôm ngực bảo vệ, giật tóc thách thức vẫn khiến người ta thấm thía dư vị bi thảm của cuộc sống “đồng chồng” của các gia đình xưa.
Hiếm có loại tranh nào có thể mang vẻ đẹp giản dị như tranh Đông Hồ. Giá trị mà loại sơn này mang lại cho cuộc sống là điều không thể phủ nhận. Mong rằng trong tương lai, Làng tranh Đông Hồ nói chung và Tranh Đông Hồ nói riêng tiếp tục được gìn giữ, bảo tồn những nét đẹp văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc.
